Στην πλατεία Μοναστηρακίου μπορείτε να φτάσετε είτε με το μετρό, είτε κάνοντας ένα πολύ ευχάριστο περίπατο μέσω Ερμού από το Σύνταγμα. Το χώρο αυτό πρέπει να τον εκλάβουμε ως χώρο ο οποίος, κατά την αρχαιότητα, αποτελούσε τον πυρήνα της πόλης. Συνεπώς δεν είναι τυχαία η ονομασία Πλάκα για την περιοχή που ορίζεται από την Ακρόπολη, το Σύνταγμα και το Μοναστηράκι, καθώς πιθανώς προέρχεται από το αλβανικό «πλιάκου Αθήνα» που σημαίνει παλιά Αθήνα. Στα στενά και γραφικά δρομάκια της Πλάκας που σφύζουν από τουρίστες θα βρείτε καταστήματα με τουριστικά είδη και ταβερνούλες με πεντανόστιμους μεζέδες.
Στην απέναντι πλευρά από την πλατεία στο Μοναστηράκι, αν διασχίσετε την Ερμού, θα βρείτε την έντονη νυχτερινή ζωή του Ψυρή. Αν πάλι συνεχίσετε ευθεία από την οδό Ηφαίστου θα φτάσετε στην πλατεία Αβησσυνίας όπου είναι συγκεντρωμένα τα παλαιοπωλεία με πλήθος αντικειμένων.
Ερμού :
Η πεζοδρομημένη οδός, η οποία ξεκινά ακριβώς απέναντι από το Κοινοβούλιο, παίρνει την ονομασία της από τον θεό Ερμή. Ο Ερμής, ως γνωστόν, ήταν προστάτης θεός των εμπόρων και κατά συνέπεια έτσι αποδίδεται η έντονη εμπορική δραστηριότητα που χαρακτηρίζει την οδό. Στη μέση της οδού, ο ναός της Καπνικαρέας, είναι τόπος συγκέντρωσης διαφόρων καλλιτεχνών που δημιουργούν μια ευχάριστη ατμόσφαιρα.
Καπνικαρέα :
Ο ναός χρονολογείται από τον 11ο αι. και είναι αφιερωμένος στα Εισόδια της Θεοτόκου. Ο κυρίως ναός ανήκει στον τύπο του σταυροειδούς εγγεγραμμένου τετρακιόνιου, ενώ αργότερα κατά τον 12ο αι. σταδιακά προστέθηκαν το βόρειο παρεκκλήσι της Αγίας Βαρβάρας και ο νάρθηκας. Η εσωτερική διακόσμηση του ναού έγινε από τον Κόντογλου το 1955. Από το 1932 το κτίσμα αυτό ανήκει στο Πανεπιστήμιου Αθηνών.
Παντάνασσα :
Η πλατεία Μοναστηρακίου ονομάζεται έτσι λόγω ακριβώς αυτού του ταπεινού βυζαντινού ναού. Η κατασκευή του ναού πραγματοποιήθηκε πιθανότατα τον 11ο αι. στον τύπο της τρίκλιτης βασιλικής. Αν και κατά τον 17ο αι. η μονή μνημονεύεται ως μέγα μοναστήρι, σταδιακά απώλεσε τα κτήματα που της ανήκαν και κατέληξε να είναι μοναστηράκι. Ο ναός είναι αφιερωμένος στην Παντάνασσα Θεοτόκο.
Τζαμί Τζιζδαράκι :
Το τρουλλαίο τέμενος βρίσκεται ακριβώς δίπλα στην Αδριάνεια Βιβλιοθήκη. Όπως πληροφορούμαστε από την επιγραφή κτίστηκε το 1799 από τον Βοεβόδα των Αθηνών Μουσταφά Αγά Τζιζδαράκι. Σύμφωνα με το χρονικό του Ανθίμου, ο Αγάς για την κατασκευή του έργου διέταξε να κονιορτοποιηθεί κίονας από κτίσμα του Αδριανού, ώστε να καλυφθεί η ανάγκη ασβέστη για τις οικοδομικές εργασίες. Το κτίσμα αυτό θεωρείται ότι ήταν το Ολυμπιείο. Τα παράπονα όμως του λαού για την ενέργειά του αυτή εισακούστηκαν από τον Σουλτάνο, ο οποίος φρόντισε για την αντικατάσταση του Αγά. Ο χώρος σήμερα λειτουργεί ως εκθετήριο κεραμικής τέχνης.
Κοίτη Ηριδανού :
Ο εξώστης που έχει διαμορφωθεί στην πλατεία αποκαλύπτει τα λείψανα της αρχαίας κοίτης του Ηριδανού. Το ποταμάκι αυτό είχε τις πηγές του στις πλαγιές του Λυκαβηττού και έδινε ζωή στην πόλη. Κατά τη ρωμαϊκή εποχή καλύφθηκε με μια πλινθόκτιστη κατασκευή, ώστε να εμποδίζεται η δυσοσμία που προέκυπτε λόγω παροχής αποχετεύσεων. Κατά τη διάνοιξη της σήραγγας αποκαλύφθηκε και αυτό το κομμάτι της ιστορίας, το οποίο και εκτίθεται στον υπόγειο σταθμό λεπτομερέστερα.
Βιβλιοθήκη Αδριανού :
Η βιβλιοθήκη βρίσκεται απέναντι από το μετρό όπου δεσπόζουν οι κορινθιακοί κίονες της πρόσοψής του. Η βιβλιοθήκη δωρίθηκε το 132 μ.Χ. από τον Αυτοκράτορα Αδριανό στον αθηναϊκό λαό. Ο χώρος είναι ορθογώνιος και την κεντρική αυλή ορίζει περίστωο με 100 κίονες από φρυγικό μάρμαρο. Το κάλος των διασωθέντων λειψάνων θα δώσει μια ιδέα στον εκάστοτε επισκέπτη ως προς τον πλούτο της διακόσμησης της συγκεκριμένης βιβλιοθήκης.
Ρωμαϊκή Αγορά :
Νοτίως της βιβλιοθήκης βρίσκεται η αγορά των ρωμαϊκών χρόνων. Στην πραγματικότητα αποτελεί το χώρο επέκτασης της αρχαίας αγοράς, όπου μεταφέρθηκαν οι εμπορικές δραστηριότητες. Ο ορθογώνιος χώρος διαστάσεων 112 x 98 m επικοινωνούσε με την αρχαία αγορά μέσω μιας λιθόστρωτης οδού. Ο κεντρικός αίθριος χώρος περιβάλλεται με στοές ιωνικού ρυθμού. Η νότια και η ανατολική πλευρά είναι οι καλύτερα διατηρημένες. Μάλιστα, στη νότια πλευρά έχει διασωθεί το κλιμακοστάσιο που οδηγούσε σε όροφο.
Δυτικά της αγοράς ο πολυγωνικός πύργος που προσελκύει το ενδιαφέρον τον περιηγητών είναι το Ωρολόγιον του Κυρρήστου, γνωστό ως «Αέρηδες». Ο πύργος αυτός λειτουργούσε ως υδραυλικό ρολόι και επιπλέον έδινε και μετεωρολογικές πληροφορίες. Ο Τρίτωνας που βρισκόταν στην κορυφή, ανάλογα με την κατεύθυνση του ανέμου, έδειχνε το ανάγλυφο του προσωποποιημένου ανέμου.
Βορειότερα μπορείτε να επισκεφτείτε τις βεσπασιανές (τουαλέτες).
Φετχιγιέ Τζαμί :
Το τζαμί Φετχιγιέ βρίσκεται εντός της ρωμαϊκής αγοράς. Εξ αιτίας της προσωνυμίας του αρχικά θεωρήθηκε ότι είναι από την εποχή του Φατίχ, του Πορθητού Μωάμεθ Β΄, ο οποίος το 1458 κατέλαβε την Αθήνα. Οι ανασκαφικές έρευνες όμως απέδειξαν ότι υπήρχε ένα τέμενος κατασκευασμένο πάνω σε προγενέστερο βυζαντινό ναό, το οποίο στη συνέχεια αντικαταστάθηκε από το συγκεκριμένο του 17ου αι. Έτσι επικρατεί η άποψη ότι πρόκειται μάλλον για κτίσμα της περιόδου 1668-70, δηλαδή σχετίζεται με την κατάληψη της Κρήτης από τους Οθωμανούς. Τέσσερα τεταρτοσφαίρια στηρίζουν τον κεντρικό τρούλο ο οποίος εδράζεται πάνω σε τέσσερεις κίονες. Η είσοδος γίνεται μέσω ενός προστώου με 5 τρούλους. Η αρχιτεκτονική του τεμένους αναφέρεται στη διεθνή βιβλιογραφία ως «quatrefoil plan ή four leaf clover plan», η οποία είναι παραλλαγή του σταυροειδούς εγγεγραμμένου. Ο τύπος αυτός ήταν διαδεδομένος στην Κωνσταντινούπολη και τα μεγαλύτερα κέντρα της Αυτοκρατορίας.
Μεντρεσές (ιεροδιδασκαλείο) :
Ο Μεντρεσές που βρίσκεται βόρεια της Ρωμαϊκής Αγοράς ιδρύθηκε το 1721 από τον Μεχμέτ Φαχρί. Στο ισόγειο υπήρχε μια κεντρική αυλή, ενώ κατά μήκος της ανατολικής και νότιας πλευράς υπήρχαν κελιά με στοές στην πρόσοψη. Στη βόρεια και δυτική πλευρά υψωνόταν μαντρότοιχος. Η είσοδος βρισκόταν στο μέσον της νότιας πλευράς. Οι χώροι στεγάζονταν με πολλούς μικρούς ημισφαιρικούς θόλους και υπήρχαν πολλές ψηλές καμινάδες που προεξείχαν της στέγης. Στη βορειοανατολική γωνία τοποθετείται ο χώρος της διδασκαλίας και της προσευχής. Τα μόνα τμήματα που σώζονται είναι η πύλη εισόδου και τμήμα της νοτίου πτέρυγας.
Λουτρό Αμπίτ Εφέντη :
Το συγκεκριμένο λουτρό ονομάζεται και Λουτρό Αέρηδων. Στην Αθήνα υπήρχαν τρία οθωμανικά λουτρά εκ των οποίων σώζεται μονάχα το συγκεκριμένο. Το κτίσμα δημιουργήθηκε σε δύο φάσεις, η μία τοποθετείται στο 15ο-17ο αι., ενώ η δεύτερη στο 19ο αι. Το δυτικό τμήμα που είναι και το αρχαιότερο περιλαμβάνει αποδυτήρια, χλιαρό τμήμα, ιδιαίτερο χώρο λουσίματος και την κυρίως θερμή αίθουσα. Στο χλιαρό τμήμα υπάρχει πολυγωνικό έδρανο πάνω στο οποίο γινόταν το μασάζ. Οι χώροι καλύπτονται με θόλους διάτρητους που επιτρέπουν την είσοδο του φωτός μέσω κωδωνόσχημων υαλότουβλων. Το ανατολικό τμήμα αποτελείται επίσης από αποδυτήρια, πέντε ατομικούς χώρους λούσης, χλιαρό θάλαμο και θερμό διαμέρισμα. Στη νότια πλευρά βρίσκεται η εστία και η δεξαμενή που χρησιμοποιούνται από κοινού και για τις δύο πτέρυγες. Η αποκατάσταση του χώρου έγινε τη δεκαετία του ’90 και σήμερα ανήκει στο Μουσείο Λαϊκής Τέχνης.
Αρχαία Αγορά :
Η λέξη αγορά προέρχεται από το «αγείρω» που σημαίνει συναθροίζω. Επομένως ο χώρος αυτός πρέπει να εννοηθεί ως χώρος όπου διεξάγονταν όλες οι πολιτικές, πολιτιστικές και οικονομικές δραστηριότητες της πόλης. Μετά την απαγόρευση της κατοίκησης του ιερού βράχου, τον 8ο αι., εδώ μεταφέρονται οι καθημερινές δραστηριότητες. Ο χώρος όμως λαμβάνει την πραγματική του όψη από τον 6ο αι. και μετά. Μετά τις περσικές λεηλασίες του 480 π.Χ., όπου καταστρέφονται τα σολώνεια κτίσματα, ανοικοδομείται στα βόρεια και τα νότια, αφήνοντας έτσι ελεύθερο τον κεντρικό χώρο, όπου λαμβάνουν χώρα και τα διονυσιακά δρώμενα.
Ναός Ηφαίστου :
Στο λόφο δυτικά της Αγοράς δεσπόζει ο ναός του Ηφαίστου, ο οποίος και είναι ο καλύτερα διατηρημένος δωρικός ναός. Ενώ αρχικά θεωρήθηκε ότι ανήκει στον Θησέα, λόγω γλυπτού διακόσμου, αργότερα διαλευκάνθηκε η υπόθεση. Αξίζει να τον δει κανείς από κοντά.
Στοά Αττάλου :
Η ελληνιστική Στοά του Αττάλου (159-138 π.Χ.) πραγματικά δίνει την αίσθηση στον επισκέπτη περί τίνος πρόκειται όταν μιλάμε για στοές που περιέβαλλαν το χώρο. Η στοά αυτή ενώ επί αιώνες ήταν το επίκεντρο εμπορικών δραστηριοτήτων, το 267 μ.χ. υφίσταται τη μανία των Ερούλων (γερμανικά φύλα). Το 1953-56 αφού ανακατασκευάστηκε πλήρως, πλέον στεγάζει το μουσείο της Αγοράς. Αφού περιηγηθείτε το μουσείο και αποκτήσετε μια ικανή γνώμη ως προς το χώρο στον οποίο γεννήθηκε ο θεσμός της δημοκρατίας, μην παραλείψετε να επισκεφτείτε τα κατάλοιπα των χώρων όπου, οι τότε εκπρόσωποι, συγκεντρωνόντουσαν, συζητούσαν ή γευμάτιζαν.
Στην Αγορά σώζεται και ένας ωραιότατος ναΐσκος του 10ου αι. των Αγίων Αποστόλων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου